نئوبانک‌ها (Neobanks) نسل جدیدی از بانک‌های دیجیتال، با حذف شعب فیزیکی و تمرکز بر خدمات آنلاین، تحول عظیمی در صنعت بانکداری جهانی ایجاد کرده‌اند. با این حال، در ایران به‌دلیل موانع قانونی و زیرساختی، به جایگاه ایده آل خود نرسیده اند.
نئوبانک چیست؟
نئوبانک‌ها خدمات بانکی را به‌صورت کامل از طریق اپلیکیشن‌ها و یا وب‌سایت ارائه می‌دهند. این بانک‌ها شعبه فیزیکی ندارند و معمولاً با بانک‌های دارای مجوز همکاری می‌کنند تا خدماتی مانند افتتاح حساب، صدور کارت، وام‌دهی و سایر خدمات مالی را ارائه دهند.
تاریخچه
• Nubank: تأسیس در سال ۲۰۱۳ در برزیل، اکنون با بیش از ۱۰۰ میلیون مشتری در برزیل، مکزیک و کلمبیا، بزرگ‌ترین نئوبانک در آمریکای لاتین محسوب می‌شود.
• Revolut: تأسیس در سال ۲۰۱۵ در بریتانیا، با بیش از ۵۰ میلیون کاربر در سراسر جهان، خدماتی مانند حساب‌های چندارزی، کارت‌های مجازی، معاملات رمزارز و سهام را ارائه می‌دهد.
• Monzo: تأسیس در سال ۲۰۱۵ در بریتانیا، با بیش از ۹ میلیون کاربر، خدمات بانکی را به‌صورت کامل از طریق اپلیکیشن موبایل ارائه می‌دهد.
• Bunq: تأسیس در سال ۲۰۱۲ در هلند، با تمرکز بر حساب‌های چندارزی و خدمات بانکی برای مسافران و کسب‌وکارها در اروپا فعال است.
ویژگی‌ها و خدمات نئوبانک‌ها
• افتتاح حساب سریع و آنلاین
• کارت‌های مجازی و فیزیکی
• مدیریت مالی هوشمند
• خدمات چندارزی
• معاملات رمزارز و سهام
• وام‌دهی و اعتبارات
وضعیت نئوبانک‌ها در ایران
در ایران، مفهوم نئوبانک به‌صورت کامل پیاده‌سازی نشده است. برخی بانک‌ها مانند بانک امید، توبانک و بانک ملت پلاس تلاش‌هایی در جهت ارائه خدمات دیجیتال انجام داده‌اند، اما این خدمات هنوز به سطح نئوبانک‌های جهانی نرسیده‌اند. در سال ۲۰۲۲، بانک مرکزی ایران قانونی تصویب کرد که بانک‌ها را از راه‌اندازی اپلیکیشن‌های نئوبانک مستقل منع می‌کند. این قانون مانعی برای توسعه نئوبانک‌های واقعی در کشور ایجاد کرده است.
چرا نئوبانک‌ها در ایران فعال نیستند؟
1. موانع قانونی: قوانین محدودکننده بانک مرکزی و نبود چارچوب‌های قانونی مشخص برای فعالیت نئوبانک‌ها.
2. زیرساخت‌های فنی ناکافی: نبود زیرساخت‌های مناسب برای احراز هویت آنلاین و امنیت سایبری.
3. محدودیت‌های ارزی و بین‌المللی: عدم دسترسی به سیستم‌های مالی بین‌المللی و محدودیت در معاملات ارزی.
4. عدم اعتماد عمومی: نگرانی کاربران از امنیت و پایداری خدمات بانکی دیجیتال.
نئوبانک‌ها با ارائه خدمات بانکی سریع، ساده و دیجیتال، تحول بزرگی در صنعت بانکداری جهانی ایجاد کرده‌اند. با این حال، در ایران به‌دلیل موانع قانونی، فنی و فرهنگی، این نوع بانک‌ها هنوز نتوانسته‌اند جایگاه خود را پیدا کنند. با اصلاح قوانین و توسعه زیرساخت‌ها، امکان راه‌اندازی نئوبانک‌های واقعی در ایران وجود خواهد داشت.
خیلی خلاصه نبود