جزئیات، نحوه دریافت سهام هدیه نوزادان و شرایط بلوکه شدن سرمایه
در راستای اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت که در مهرماه ۱۴۰۰ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و از آبان همان سال برای اجرا به دستگاه‌ها ابلاغ شد، دولت مکلف است به نوزادان متولد سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ سهام اختصاص دهد. این سهام در قالب واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) در بورس ارائه می‌شود و هدف اصلی آن، ایجاد پشتوانه مالی برای جوانان در سال‌های آینده است.
مبلغ سهام هدیه به نوزادان
مطابق این قانون، مبلغ سهام برای هر نوزاد بر اساس سال تولد و متناسب با تورم تعیین می‌شود:
- نوزادان متولد ۱۴۰۰: ۱ میلیون تومان
- نوزادان متولد ۱۴۰۱: ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان
- نوزادان متولد ۱۴۰۲: ۲ میلیون تومان
وزارت امور اقتصادی و دارایی مسئول اجرای این طرح است و اعلام کرده که سهام اختصاص یافته تا ۲۳ سالگی نوزادان بلوکه می‌ماند و سود حاصل از آن به‌صورت سالانه به حساب سرمایه‌گذاری اضافه می‌شود. در سن ۲۴ سالگی، افراد می‌توانند اصل و سود سهام را برداشت کرده و به‌عنوان سرمایه اولیه برای زندگی، اشتغال یا فعالیت در بازار سرمایه مورد استفاده قرار دهند.
تأخیر در اجرای طرح سهام هدیه نوزادان
اگرچه قانون از نیمه دوم سال ۱۴۰۰ لازم‌الاجرا بود، اما به دلیل نبود اعتبارات کافی، تخصیص سهام عملاً از سال ۱۴۰۱ آغاز شد. سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد، اعلام کرده است که در بودجه ۱۴۰۲ این برنامه به‌طور کامل پیش‌بینی نشده، اما دولت همچنان در حال مذاکره با سازمان برنامه و بودجه است تا سهام هدیه متولدین ۱۴۰۲ نیز تخصیص یابد.
نحوه دریافت سهام نوزادان
والدین برای دریافت این سهام باید مراحل ثبت‌نام را در پنجره ملی خدمات دولت هوشمند (my.gov.ir) طی کنند:
- ورود به سامانه و انتخاب بخش «طرح تشویق فرزندآوری و جوانی جمعیت»
- وارد کردن شماره تلفن همراه والدین
- انتخاب نام و تاریخ تولد نوزاد
- تکمیل فرم اطلاعات هویتی
- انتخاب بانک عامل و سه صندوق سرمایه‌گذاری
- ثبت نهایی
پس از ثبت‌نام، دریافت کد سجام برای نوزاد الزامی است. والدین باید مدارک لازم شامل شناسنامه نوزاد، کارت ملی سرپرست، مدارک هویتی و اطلاعات بانکی را ارائه دهند.
حساب بانکی برای نوزادان
طبق اعلام بانک مرکزی، امکان افتتاح حساب بانکی به نام کودکان زیر ۷ سال وجود ندارد. بنابراین حساب سرمایه‌گذاری به نام ولی قانونی نوزاد در بانک ملی افتتاح می‌شود تا امکان واریز سود و مدیریت وجوه فراهم گردد.
لیست صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل انتخاب
در سامانه خدمات دولت هوشمند، ۳۵ صندوق سرمایه‌گذاری ETF معرفی شده است. والدین می‌توانند از میان آنها سه صندوق را برای فرزند خود انتخاب کنند. نکته مهم اینکه فروش واحدهای صندوق تا قبل از ۲۴ سالگی مجاز نیست، اما امکان تغییر صندوق‌ها وجود دارد. این موضوع باعث می‌شود سرمایه نوزادان دست‌نخورده باقی بماند و در بلندمدت با رشد بورس و سود صندوق‌ها افزایش یابد.
اهمیت اقتصادی و اجتماعی این قانون
اجرای این طرح چند پیامد مهم دارد:
- ایجاد پشتوانه مالی بلندمدت برای نسل جدید
- تشویق خانواده‌ها به فرزندآوری در شرایط کاهش نرخ جمعیت
- افزایش مشارکت غیرمستقیم خانوارها در بازار سرمایه
- توزیع عادلانه‌تر منابع دولتی به نفع فرزندان تازه‌متولدشده
جمع‌بندی
سهام هدیه به نوزادان ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ یکی از سیاست‌های کلیدی دولت در چارچوب قانون جوانی جمعیت است. اگرچه در آغاز اجرای طرح مشکلات اعتباری وجود داشت، اما با تخصیص منابع، روند ثبت‌نام و تخصیص سهام برای متولدین ۱۴۰۱ آغاز شد و انتظار می‌رود با رفع موانع بودجه‌ای، نوزادان متولد ۱۴۰۲ نیز از این مزایا بهره‌مند شوند. والدین با ثبت‌نام در سامانه دولت هوشمند و دریافت کد سجام می‌توانند آینده مالی فرزندان خود را از هم‌اکنون تضمین کنند.
